Thế giới ngày càng phát triển về kinh tế với mục đích hiện đại hoá cuộc sống. Vì thế nhu cầu hội nhập quốc tế ngày càng lớn đặc biệt về bảo tồn và duy trì, phát huy các di sản văn hoá nói chung và các viện bảo tàng nói riêng ngày được chú ý nhiều hơn. Với mục đích phát triển hệ thống bảo tàng, phục vụ nhu cầu nghiên cứu khoa học, giảng dạy, phổ biến tri thức về lịch sử đất nước cũng như thế giới. Giới thiệu về những di sản văn hoá của đất nước và thưởng thức văn hoá của công chúng, góp phần phát triển kinh tế xã hội đặt biệt là ngành du lịch. Nên tiêu chuẩn thiết kế bảo tàng là điều ưu tiên hàng đầu. Các bảo tàng Việt Nam được đặt trong yêu cầu nâng cao chất lượng hoạt động, thúc đẩy sự phát triển đa dạng hoá về hình thức sở hữu. Để vươn lên theo xu hướng phát triển của thế giới, vận dụng những kiến thức, thành tựu tiến bộ và hiện đại từ những viện bảo tàng khắp nơi trên thế giới vào Việt Nam để không bị tụt lại so với phần còn lại của thế giới.
Tiêu chuẩn thiết kế bảo tàng
Dù rằng đã nhận được đầu tư rất lớn nhưng phần lớn các bảo tàng của chúng ta vẫn không theo kịp với xã hội và các bảo tàng quốc tế, mặc dù đã nêu ra yêu cầu cao về tiêu chuẩn thiết kế bảo tàng, song các bảo tàng vẫn không làm mới được chính mình vẫn có một chút lạc hậu nên các dự án bảo tàng, hoạt động bảo tàng vẫn còn một số các vấn đề khuyết điểm lớn nhưng vẫn chưa được giải quyết. Như nội dung bảo tàng không nắm bắt được nhu cầu cuộc sống, các di sản bảo vật nằm im trong kho, ít thay đổi trong cách vận hành của bảo tàng dẫn đến buồn tẻ, thiếu sức sống, kỹ thuật không được phát triển hiện đại mà lạc hậu hơn nên không thu hút được khách làm giảm sút số lượng khách tham quan. Có một sự thật rằng nếu bảo tàng không đắt khách tham quan làm trọng tâm không có mục tiêu rõ ràng để làm thuyết phục công chúng thì tất yếu sẽ bị đào thải hay nói tóm gọn là làm lãng phí trong đầu tư xây dựng bảo tàng.
Về việc thiết kế bảo tàng, để chuẩn bị xây dựng một bảo tàng mới, trước hết cần phải xác lập hệ thống quan điểm và tư duy đổi mới về nội dung trưng bày và các hoạt động của bảo tàng tương lai cùng với phương pháp hiện đại công nghệ mới . Phải hoàn toàn bám sát vào hiện vật là tiêu chuẩn đầu tiên của trưng bày bảo tàng . Phải trực tiếp kiểm kê từng hiện vật đang có và thiết kế định hướng trưng bày kết hợp cùng với công nghệ cao sẽ giúp công chúng có thể chủ động tiếp cận, tìm hiểu, khám phá, nhất là bảo tàng có quy mô lớn. Các viện bảo tàng quy mô lớn hay nhỏ đều cần phải tiếp cận cả những vấn đề thực tế, đương đại hiện nay. Chẳng hạn trưng bày ở bảo tàng mỹ thuật không chỉ có về lịch sử mỹ thuật mà còn phải có cả mỹ thuật đương đại, về cả những nhà tác giả, nhà sản xuất hay một nhóm đại diện cho tác phẩm hay một trường phái nào đó. Việc trưng bày các hiện vật không đáp ứng được nhu cầu hiện nay cần phải có sự sáng tạo và linh hoạt trong đó.Bảo tàng lịch sử quốc gia trong tương lai cần phải thay đổi suy nghĩ mà đổi mới toàn diện về cách tiếp cận, đó là quán triệt sâu sắc việc trình bày lịch sử theo cách để tiếp cận đa tuyến đồng thời đặc biệt chú trọng về lịch sử về con người mà từ trước đến nay vẫn là khuyết điểm trong cách vận hành của hệ thống bảo tàng nước ta. Khi trưng bày con người nên được đặt làm trọng tâm của sự phát triển lịch sử quốc gia. Có tiếp cận như vậy mới lôi cuốn và thu hút khách tham quan đến xem.
Những bảo tàng có kiến trúc độc đáo bạn nên ghé thăm trong tương lai
Nhờ có áp dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại cao thì chúng ta mới chứng kiến sự xuất hiện của các loại hình bảo tàng mới đa dạng hơn như :
Bảo tàng Khoa học và Công nghệ Thâm Quyến, Trung Quốc.
- Được xây dựng do kiến trúc sư : Zaha Hadid Architects.
- Năm hoàn thành dự kiến: 2023
- Công trình Science Technology Museum được thiết kế bởi đội ngũ kiến trúc sư chuyên nghiệp Zaha Hadid Architects do Thâm Quyến mời đến. Đây là viện bảo tàng khoa học công nghệ mới nhất xuất hiện trong khu vực của thành phố.
Bảo tàng Calouste Gulbenkian, Lisbon, Bồ Đào Nha
- Được thiết kế bởi kiến trúc sư Kengo Kuma cùng với Cộng sự và Vladimir Djurovic
- Năm hoàn thành dự kiến: khoảng đầu năm 2022
- Cấu trúc táng cong là một phần trong kế hoạch của đội ngũ kiến trúc sư nhằm tích hợp tốt hơn những cấu trúc hiện có của bảo tàng với khu vườn sẽ được mở rộng ra xung quanh.
Viện bảo tàng The Whale Arctic Circle ở Na Uy
- Dorte Mandrup là kiến trúc sư đã hoàn thành thiết kế ra dự án viện bảo tàng này.
- Viện bảo tàng sẽ được hoàn thành dự kiến vào tháng 6 năm 2023
- Cảnh quan vùng ven biển Andenes trở thành địa điểm tuyệt vời để studio Dorte Mandrup của Đan Mạch thiết kế ra The Whale , nơi đây trở thành địa điểm quan sát cá voi từ trong viện bảo tàng hoàn hảo nhất thế giới dành cho khách .
Vì vậy để đạt được tiêu chuẩn thiết kế bảo tàng hàng đầu cần có rất nhiều yếu tố kết tinh lại, cần phải sẵn sàng thay đổi tư duy, hướng tới mục tiêu phục vụ những lợi ích cộng đồng sẽ là yếu tố quan trọng giúp các bảo tàng chấm dứt tình trạng giảm số lượng khách tham quan như hiện nay. Trên đây là những thông tin về tiêu chuẩn thiết kế bảo tàng.
